این روزها در حالی که مردمان جهان به امور زندگی خود مشغول اند، یک خبر علمی بسیار هیجان انگیز محافل کیهان شناسی و مراکز تحقیقات فیزیک را بشدت تکان داده است: قانون جاذبۀ نیوتن به بایگانی تاریخ رفت.
روزی که با تکیه بر تبیینات قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) بصراحت اعلام کردم که: آنچه جهان را اداره میکند جاذبه نیست بل دافعه است گمان نمیکردم که مراکز تحقیقاتی غرب به این زودی به این حقیقت نزدیک شوند، گرچه آرزو داشتم قبل از پایان عمرم این رخداد عظیم علمی را مشاهده کنم.
اینک اگر دست اندرکاران این علوم با کشف بزرگ علمی در شعف و شادی هستند، من علاوه بر آن از احساس «نیل به یک آرزوی بزرگ» یکی از پرنشاط ترین ایام عمرم را می گذرانم. خبر به دستم رسید؛ سجده شکر کرده، درود بر آورندۀ قرآن و اهل بیتش فرستادم و می فرستم و از خداوند خواهانم که این بنده حقیر و ناچیزش را همیشه به صلوات بر پیامبر و آلش موفق بدارد و همچنین جمیع پیروان این مکتب را؛ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ.
این رخداد بزرگ علمی آزمندم کرده و طمع را در قلبم افزوده که انشاء الله بزودی آن 14 اصل دیگر نیز- که در مقالۀ «اصول اساسی در کیهان شناسی» از قرآن و حدیث استخراج کرده ام، همگی به اثبات برسد، زیرا این کشف بس مهم نسبت به بقیۀ اصول، نقش کلیدی دارد؛ اگر این کشف تکمیل شود (و خواهد شد) همۀ آن اصول ثابت می شود.
این خبر در همۀ سایت های مربوطه و نیز رادیو و تلویزیون های جهان پخش شده است. [1]
اصل خبر از سایت خبر آنلاین:
اینشتین درست میگفت؛[2] دانشمندان وجود امواج گرانشی را ثابت کردند/کشف مهم قرن
دانش > دانشهای بنیادی- دقیقا صد سال قبل آلبرت اینشتین وجود امواج گرانشی را بر اساس تئوری نسبیت عام خود پیشبینی کرده بود اما حالا در یک کشف بسیار مهم دانشمندان موفق به اثبات نظریه اینشتین شدهاند.
بیبیسی در خبری فوری از کشف این امواج گرانشی توسط فیزیکدانان آزمایشگاه لایگو خبر داد. دیوید ریتز،مدیر رصدخانه تداخلسنج لیزری موج گرانشی مشهور لایگو در نشستی خبری به خبرنگاران گفت: ما امواج گرانشی را رصد کردهایم. ما موفق شدیم.
یک قرن پیش، آلبرت اینشتین نظریه خود در مورد وجود این امواج را مطرح کرده بود، موجهای کوچکی در فضا و زمان که با سرعت نور جهان را می پیمایند. دانشمندان تاکنون فقط به شواهد غیرمستقیمی مبنی بر وجود این امواج دست یافته بودند. اما این کشف نقطه عطفی در پژوهشهای علمی محسوب می شود، و راه تازه ای برای رازگشایی از معماهای فضایی مانند سیاه چاله ها و ستاره های نوترونی باز می کند.
وجود امواج گرانشی نخستین بار بر اساس معادلات آلبرت انیشتین و نظریه نسبیت او پیشبینی شده بود. به این معنی که وقتی اجرام فوقالعاده پرجرم حرکتی شتابدار را در فضا و زمان انجام میدهند باعث به وجود موجهایی در بافت فضا-زمان میشوند. امواجی که از اجرام سبکتر تولید میشوند بهسرعت محو میشوند اما اجرامی چون سیاهچالهها و ستارههای نوترونی ممکن است امواجی آنچنان قدرتمند را ایجاد کنند که بتوان حتی از روی زمین نشانههای آن را رصد کرد.
آزمایشگاه لایگو بر مبنای استفاده از تداخل سنجی لیزری بنا شده است به این معنی که دو پرتو لیزری در ساختاری عمود بر هم هر یک به طول 4 کیلومتر بهطور دائم اندازهگیری میشود. اگر موجی گرانشی از زمین عبور کند فضا زمان و درنتیجه زمین و ابزارهای روی آن را به مقدار اندکی تغییر میدهد. درنتیجه دانشمندان میتوانند تغییر طول این لیزرها را که عمود بر هم قرار دارند اندازهگیری کرده و وجود عاملی مانند موج گرانشی را کشف کنند.
این تغییر طول فوقالعاده کوچک و در حد چند هزار برابر کوچکتر از هستهاتم است اما بااینوجود ابزارهای دقیق لایگو توانسته است این تغییر را ثبت کنند.
این نخستین باری در تاریخ است که وجود این امواج بهصورت عملی و مستقیم تائید و شناسایی شده است.
تقریبا ۷۰ سال پیش، بمب اتمی مشهور روی شهر ناکازاکی ژاپن انداخته شد و هزاران نفر را کشت. پلوتونیوم موجود در این بمب، در رآکتوری واقع در مرکز «هنفورد» (H anford) شهر واشنگتن ساخته شد. ولی حالا کاربری این مرکز تغییر کرده و آنجا محلی برای پیشبرد یکی از بزرگترین پروژههای دنیای فیزیک شده است. مرکز هنفورد، خانهی یکی از حساسترین ابزارهای علمی ساخت بشر است. دانشمندان امیدوارند به کمک این ماشین، بتوانند صدای امواج مرموز گرانشی را از دوردستهای عالم بشنوند.
پژوهشگران اخیرا توانستهاند «رصدخانه تداخلسنج لیزری موج گرانشی» یا به اختصار «لایگو»(LIG O) که در مرکز هنفورد واشنگتن قرار دارد را به لیزرهای جدید و قدرتمند، آینههای فوق پایدار و ابرکامپیوترهای بسیار سریع مجهز کنند.
پایان خبر.
متن خبر را دیدیم و اینک بخشی از توضیحات دانشمند محترم جناب آقای نیایش افشردی استاد فیزیک دانشگاه واترلوی کانادا که بتاریخ 11 فوریه مطابق 22/11/1394 هجری شمسی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی بی بی سی فارسی دربارۀ این کشف بزرگ داده است:
یکی از پیش بینی های نظریه نسبیت انیشتین که تقریبا الان داره صد سالگیشو جشن می گیره، اینه که فضا و زمان چیزای ثابت و مطلقی نیستن. فضا و زمان عوض می شن و دینامیکی هستن. و یکی از چیزایی که انیشتین فهمید این بود که گرانش، که ما فکر می کنیم نیروی جاذبه ای هستش که به طور معمول ما راجع بهش حرف می زنیم که باعث می شه اجرام به سمت زمین بیافتند، واقعا نیرویی نیستش که به اجرام نیرو وارد کنه بلکه هندسه یا خود شکل فضا و زمانه.[3]
وقتی که انیشتین معادلاتشو نوشت یکی از نتایجش این بود که همینطور که شکل فضا زمان باعث جاذبه می شه یا باعث گرانش می شه، این شکل می تونه با زمان هم عوض بشه و یک خاصیت سیال یا دینامیکی داره که همونطور که مثلا امواج صدا می تونه در هوا منتشر بشه یا امواج روی سطح آب می تونه منتشر بشه، امواج گرانشی هم می تونه در فضا و زمان منتشر بشه. که این یکی از پیش بینی های نظریه انیشتین بود. نظریه انیشتین خیلی نظریه موفقی بوده و در طول صد سال پیش تمام تست هایی که کردیم، موفق ازش بیرون اومده. ولی این یک چیزو ما نتونسته بودیم به طور مستقیم ببینیم که آیا این موج های توی فضا و زمان یا موج های گرانشی رو آیا می شه مستقیم دیدش یا نه. ولی برای چهل سال مردم سعی کردن که تلسکوپ های مخصوص آشکارسازی این امواج گرانشی رو درست کنن و بالاخره بعد از چهل سال از شروع این فعالیت های عملی و صد سال یا حدود هفتاد هشتاد سال بعد از پیش بینی این امواج، این امواج بالاخره امروز برای اولین بار بطور مستقیم مشاهده شدند.
توضیحات: 1- بنده اصل مسئله را در کتاب «تبیین جهان و انسان» و با توضیح بیشتر در مقالۀ «اصول اساسی در کیهان شناسی» و کتاب «قرآن و نظام رشته ای جهان» ارائه کرده ام و در برخی نوشته ها از اعتراض انیشتین به نظریه نیوتن نیز اشاره کرده ام، و توضیح داده ام که دانشمندان متعددی به قانون جاذبه نیوتن انتقادات اساسی دارند لیکن نتوانسته اند جایگزین مطمئنی برای آن ارائه دهند.
2- با این کشف، دیگر جائی برای لغت «جاذبه» نمانده است و باید به جای آن از کلمۀ «دافعه» استفاده شود؛ این دافعه را- بویژه منشأ آن را- در نوشته های مذکور شرح داده ام.
3- پیشنهاد می شود پس از این در کنار اصطلاح «گرانش»، کلمۀ «رانش» نیز قرار بگیرد.
4- در مسئلۀ «گسترش جهان» در زبان دانشمندان اصطلاح «کششگر بزرگ» نیز مطرح است؛ مراد از آن این است که یک نیروی کشَندۀ بزرگ، جهان را می کشاند و بزرگ و بزرگتر می کند.
پیشنهاد می شود از این پس به جای آن، اصطلاح «رانشگر بزرگ» به کار رود. زیرا با این کشف روشن می شود که عامل گسترش دهندۀ جهان، امواج درونی جهان است که کائنات را به گسترده شدن و بزرگ شدن می راند؛ یعنی مسئله دقیقاً بر عکس می شود.
5- این کشف می تواند نشان دهد که گسترش جهان «انبساطی و بادکنکی» نیست، و ما را برای درک اصل قرآنی که جهان می خورد و بزرگ می شود، توانمندتر می کند.
6- پیشنهاد می شود: مسئله بعنوان یک «مسئلۀ موردی» تلقی نشود و تنها به محور سیاهچاله ها و امثال شان، بررسی نگردد و آویزۀ گردن این پدیده یا آن پدیدۀ موردی نشود بل امواجی در اثر تولید و ایجاد دائمیِ مادّه و انرژی در مرکز جهان، پدید می آیند و سرتاسر جهان را درمی نوردند.
7- روشن است که نظریۀ «انحنای فضا»ی انیشتین، یک قانون دائمی و همه جائی جهان است که نظام گردش ها و چرخش های کرات و جایگاه منظومه ها و کهکشان ها را توضیح می دهد، نه یک قانونی که فقط حوادث و برخوردهای موردی را بیان می کند. بنابراین امواج گرانشی دو نوع هستند: جهانی و دائمی، موردی و حادثه ای.
8- این امواج که جناب آقای افشردی آن ها را به امواج آب تشبیه کرده، صرفاً حلقه ای نیستند، بل کروی هستند و به سوی شش جانب در حرکت هستند؛ از مرکز جهان به سوی کرانه های جهان.
در کتاب «تبیین جهان و انسان» شرح داده ام که جهان محدود است و کرانه دارد. گرچه عالم منظومه ها وکهکشان ها بس عظیم و بزرگ و بظاهر لایتناهی است، با اینهمه باز محدود است. این جهان با سرعت شگفت آوری در حال گسترش و بزرگ شدن است، سرعتی که از محاسبات بشر خارج است و تنها می توان آن را با مثال بیان کرد. ما در برابر این سرعت گسترش جهان شبیه آن قبیلۀ بومی هستیم که بیش از رقم 7 عددی ندارند و بیش از 7 را می گویند: خیلی بسیار.
پایان این حدود چیست؟ آیا عدم است؟ عدم که عدم است. پس چیست؟ پاسخ مشروح در همان کتاب.
9- پیشنهاد می شود: در بررسی و ادامۀ تحقیقات پیرامون این کشف، توجه شود که هر دو نوع این امواج، هیچ تعارض و تضادی با ماهیت رشته ای نظام جهان ندارند. در مثالی که آقای افشردی آورده و این امواج را به امواج آب تشبیه کرده، گیاهان خزه ای با شاخ و برگ گسترده ای را فرض کنید که در آن آب باشند امواجی که شما (مثلاً) با پرتاب یک شیئ به آن آب ایجاد می کنید، می آیند و می روند و از آن گیاهان عبور می کنند و گیاهان سرجای خود هستند و به رشد و پیشروی خود ادامه می دهند.
10- این کشف بزرگ قرن، گرچه قانون جاذبۀ نیوتن را به بایگانی تاریخ می فرستد لیکن از اهمیت خدماتی علمی او نمی کاهد.
11- اهمیت این کشف برای اصول پانزده گانه ای که بنده از قرآن و حدیث استخراج کرده ام- و در مقالۀ «اصول اساسی در کیهان شناسی» بطور مشخص آورده ام- تنها در «نفی جاذبه» است، و امید فراوان می رود که در آینده کامل شود و بصورت یک قانونی که مدیریت کل جهان را از هر حیث بعهده دارد، شناخته شود.
12- در کتاب «تشیع و فراگیری جهانیش» محور بحث را امور اجتماعی و علوم اجتماعی، یعنی مکتب ها و «ایسم» ها قرار داده ام در اینجا اشتباهم را تصحیح می کنم و عرض می کنم: نه فقط در علوم و امور اجتماعی بل در علوم تجربی نیز تشیع می رود که عالمگیر گردد؛ علوم انسانی در اثر به بن بست رسیدن، در پیشگاه تشیع سر تسلیم فرود می آورد، اما علوم تجربی در اثر پیشرفت و کشفیات جدید به اصول تبیینات تشیع می رسد. اللَّهُمَّ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ
مرتضی رضوی
1437.5.7 هـ.ق
1394.11.27 هـ.ش
[1] متاسفانه صدا و سیمای ما چندان اهمیتی به آن نداد و با اختصار تمام از آن عبور کرد.
[2] انیشتین می گفت: گرانش در اثر «انحنای فضا- زمان» است که به نظریه «انحناء در جهان» معروف است.
[3] فضا و زمان است.